Wanorde en Chaos in de les.
De cursisten praatten allemaal door elkaar heen, de koffie was lekker en het was immers vrijdagochtend. Mijn beginnende lesstem verdween in het geruis. Chaos... Een snerpend geluid op mijn vingers deed ze verontwaardigd omkijken. Ik sprak. Orde. Enige overeenkomst met welk scheppingsverhaal dan ook is toeval.
Wat is het nut, vroeg iemand zich af, van het gebruiken van wanorde tijdens het creatieproces. "Wanorde is niets anders dan de aanwezigheid van veel informatie op hetzelfde moment. Geniet van de wanorde", zei ik, "laat het toe, gebruik het. Het bergt ongelovelijk veel potentiele keuzes in zich. Elke keuze die je maakt zorgt voor een ordening. Alleen jij zou die keuze maken en alleen jij wandelt dat pad op".
Wanneer je heel vroeg in het proces gaat ordenen, maak je heel vroeg keuzes die de rest kunnen bepalen, je beperken in je mogelijkheden. Je misschien wel doen vastlopen in een nauwe kloof. Juist dan is het creeren van chaos een goede uitweg. Soms heel simpel door met een vieze vinger te vegen over een prachtig getekende berensnoet, of door met ogen dicht een klodder verf op je doek te zetten.
Ik durf zelfs te zeggen: Hoe langer je het moment van ordening uitstelt, hoe langer de chaos aanhoudt, des te meer je in je kunstwerk kunt stoppen aan informatie, intuitie en al wat je meeneemt tijdens het proces, en hoe universeler je werk uiteindelijk blijkt te zijn.
